Często zadają nam Państwo pytania na temat druku kart plastikowych.
W związku z tym postanowiliśmy opublikować cykl artykułów przybliżających tę tematykę.
Jako pierwsze, pojawią się zagadnienia związane z kolorystyką, a dokładniej z paletami barw, z których korzystamy, bądź nie możemy korzystać w procesie druku wszystkich kart, od kart bibliotecznych począwszy, poprzez identyfikatory na kartach RFID skończywszy.
Co Państwa najczęściej nurtuje?
Pytajcie. m.inn. Co to jest paleta CMYK? Co to jest PANTON? Czy da się drukować identyfikatory pracownicze, identyfikatory konferencyjne ,karty RFID korzystając z tych palet? Czy RGB to też paleta i czy mogę tak wydrukować kartę klucz – kartę hotelową?
To zaczynamy 🙂
CMYK w produkcji kart plastikowych
CMYK to po prostu paleta określająca barwy w druku pełno-kolorowym zakładającym substraktywne mieszanie barw. Oznacza to w skrócie, że im więcej kolorów tym bliżej czerni. Ale co tak naprawdę znaczy samo słowo? Otóż skrót pochodzi od angielskich nazw:
- Cyan,
- Magenta,
- Yellow (żółty)
- blacK (czarny).
Cyan i Magenta nie posiadają odpowiedników w języku polskim. Cyan to kolor jasnoniebieski, Magenta odcień różowego. W szkole uczono nas , że podstawowe kolory to: niebieski, czerwony, żółty z których to kolorów można uzyskać wszystkie inne.
Jeżeli tak, to spróbuj uzyskać różowy XD.
Może więc naprawdę podstawowe barwy to właśnie: Cyan (niebieski to Cyjan + Magenta), Magenta (czerwony to Magenta + Yellow) i Yellow (żółty).
Poprzez połączenie powyższych kolorów w określonych proporcjach w CMYK-u otrzymujemy zindywidualizowane barwy o precyzyjnie ustalonych proporcjach, mogących uzyskiwać wartość od 0% do 100%.
Na przykład jeden z odcieni czerwieni (tzw. purpurę) możemy stworzyć, mieszając kolory w następujących proporcjach:
Cyan 20%, Magenta 80%, Yellow 0%, Black 20%..
Druk metodą CMYK
Współczesny drukarz nie odkrył Ameryki tworząc kolor z barwnych punktów. Tą samą technikę stosowali wcześniej impresjoniści.
Korzystali oni jedynie z siedmiu podstawowych barw tęczy (czerwony, pomarańczowy, żółty, zielony, niebieski, indygo i fioletowy) i jako pierwsi mieszali je dopiero na płótnie, a nie jak ich poprzednicy na palecie. Podobnie dzisiaj druk kart plastikowych z palety CMYK opiera się na nakładaniu poszczególnych warstw farby, metodą rastrową czyli na nanoszeniu na materiał drukarski małych punktów posiadających 100% barwy.
Im wyższe nasycenie barwą pragniemy uzyskać to tym więcej będzie punktów danego koloru na powierzchni drukarskiej.
Dzieląc wartość powierzchni pokrytej punktami danego koloru przez wartość powierzchni tła, uzyskamy tzw. wartość tonalną. Przykładowo, jeśli powierzchnia będzie w całości zadrukowana Cyjanem, to wartość tonalna wyniesie 100%. Jeśli natomiast tła nie pokryjemy Cyjanem w ogóle, to wartość tonalna tej barwy wyniesie 0%.
Punkty rastrowe mogą przyjmować różną wielkość lub gęstość na jednolitym białym tle i są na tyle małe, że dostrzec je można wyłącznie pod lupą. Dzięki temu, poszczególne kropki zlewają się ze sobą tworząc w naszym odbiorze jednolity kolor.
Nafarbienie – co to znowu za pojęcie?
Nafarbienie to w przypadku kart plastikowych, tak jaki i innych materiałów drukowanych ilość farby znajdująca się w badanym miejscu albo projektu albo już otrzymanym materiale. Służę informacją praktyczną XD. Otóż zbudowanie barwy z czterech kolorów po 100% każdy jest teoretycznie możliwe ale w praktyce istnieje taki parametr, jak maksymalne nafarbienie papieru/folii Zazwyczaj wynosi on około 270% i oznacza, że suma wszystkich składowych nie może przekroczyć tej wartości. Ponieważ nadruk będzie przebijał na drugą stronę kartki, a przypadku foli może się rozmazać i sklejać „schodzące” z maszyny arkusze.
RGB
RGB to model przestrzeni barwnych używany do definiowania kolorów w wyświetlaczach (monitory, telewizory ale i w urządzeniach analizujących obraz (np. aparaty cyfrowe, skanery). Format zakłada addytywne mieszanie barw – im więcej koloru tym bliżej bieli.
Jego nazwa powstała ze złożenia pierwszych liter angielskich nazw barw :Red(czerwona), Green(zielona), Blue(niebieska). Tak jak i w CMYK-u z połączenia barw RGB w dowolnych kombinacjach można otrzymać szeroki zakres barw pochodnych, z tym że każda z tych palet pracuje na innych kolorach podstawowych. I co z tego? Otóż, na monitorze widzimy inne barwy a wydruk prezentuje zgoła inne kolory . I projekt nie „wychodzi”
Dlatego nie wychodzi ponieważ w formacie RGB nie pracuje żadna maszyna drukarska. Dlaczego? Nie wiem, może dlatego, że pierwszy był druk a dopiero później komputer. CMYK jest w związku z tym starszy a jak wiadomo ludzie nie lubią zmian. Pojawiły się komputery z tym ich RGB
a drukarz na to:
– Niemożliwe.
Stąd potrzeba zamiany RGB na CMYK jeżeli chcemy zrobić jakikolwiek wydruk.
I tu ….
najpopularniejsze zdjęcie w necie, a dlaczego najpopularniejsze ponieważ idealnie okazuje różnice między paleta RGB a CMYK. Lepiej się nie da XD. Warto zauważyć, że suma barw w CMYK daje kolor czarny a w RGB…biały czyli brak koloru. Ciekawe prawda?
PANTON
Jak by nie dość było kłopotów z tym, że monitor prezentuje barwy w RGB i to co widzimy aby zostało wydrukowane musi podlegać zamianie na CMYK to jeszcze pojawia się nowe pojęcie PANTON.
Po co komu PANTON i co to właściwie jest?
PANTON to system identyfikacji kolorów opracowany przez firmę Pantone inc. Kolory oznaczane są numerem (np. 2352) z oznaczeniami dodatkowymi takimi jak fluorescencja, metaliczność itp. Podstawowa skala zwiera ponad półtora tysiąca kolorów powstających przez zmieszanie 18 pigmentów.
Oznacza to że każda z barw opisana jest unikalnym, czterocyfrowym numerem PANTONE, co umożliwia bezbłędne przekazywanie informacji kolorystycznych. Nie ma tu więc miejsca na jakiekolwiek „barwne” nieporozumienia ponieważ farby pantonowe, spełniające normy i ścisłe standardy, zawsze lub prawie zawsze mają taki sam odcień.
Druk z palety PANTON jest zdecydowanie droższy dlatego też stosuje się go wszędzie tam gdzie jakiekolwiek rozbieżności tonalne byłyby dla klienta niedopuszczalne np. w przypadku logo firmy.
Wśród Pantone’ów znaleźć można również kolory niemożliwe do uzyskania z CMYK-a w szczególności naśladujące metaliczny efekt złota, srebra, platyny czy brązu ( uwaga nie jest to podkład metaliczny jaki znamy z sitodruku), ale też wszystkie jaskrawe barwy niedostępne CMYK-owi.
Decydując się na konkretne barwy z wzornika, musimy oglądać je przy jasnym świetle dziennym aby i tutaj nie wdały się nieścisłości.